«Art is not a thing, it is a way»
– Oscar Wilde.
Η τέχνη δεν είναι πράγμα – είναι τρόπος. Μια δήλωση από τον Όσκαρ Ουάιλντ που νομίζω ότι περιγράφει με τον καλύτερο τρόπο τι είναι η τέχνη. Η μουσική, η ποίηση, το θέατρο, η ζωγραφική, η γλυπτική και τόσες άλλες μορφές τέχνης, παίρνουν χρώμα και διάσταση από τον τρόπο που τις χειρίζεται ο κάθε καλλιτέχνης. Η τέχνη είναι ένα μέσο έκφρασης και επικοινωνίας του καλλιτέχνη με το ευρύτερο κοινό και πολλές φορές καταγράφει ή και δημιουργεί την κουλτούρα μιας εποχής. Ο σκοπός της είναι να προσελκύει τις αισθήσεις ή τα συναισθήματα.
Από τη Γιώτα Αλεξανδρή
Η κομμωτική είναι μία τέχνη που έχει τις ρίζες της πολύ βαθιά στην ιστορία του ανθρώπου. Ο χειρισμός των μαλλιών και η σημασία τους στην υγιεινή και στην εμφάνιση των ανθρώπων ξεκινάει από την ύστερη προϊστορική εποχή, όπως αποδεικνύεται από σχετικά ευρήματα (χτένες) σε τοποθεσίες στο Ιράν και από παλαιότερα ευρήματα της Νατούφιας περιόδου (προ του 9500 π.Χ.). Είναι προφανές ότι η κομμωτική τέχνη ήταν ανέκαθεν και θα συνεχίσει να είναι συνυφασμένη με την ύπαρξή μας, ανεξάρτητα από τη φυλή, τις πολιτικές τάσεις ή το πολιτιστικό υπόβαθρο.
Θα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στο πως βλέπουν οι άνθρωποι τον εαυτό τους και πως αλληλεπιδρούν με άλλους και τον κόσμο γενικότερα. Η αποδοχή της εμφάνισής μας από εμάς και από τους άλλους διαμορφώνει την ατομική και την συλλογική μας προσωπικότητα. Οι άνθρωποι εμπλέκονται με την κομμωτική έμμεσα η άμεσα, κάποιοι συμμετέχουν άμεσα στη δημιουργία της τέχνης (κομμωτές), ενώ σε άλλους αρέσει να την βιώνουν και να την εκτιμούν.
Τα μαλλιά πάντα ήταν μία δήλωση δύναμης, κοινωνικής θέσης, πλούτου, ομορφιάς αλλά και αντίδρασης και έκφρασης κουλτούρας μιας γενιάς (για παράδειγμα: grunge, goth, emo, hip hop, punk, industrial, hippy, cyberpunk). Ήταν και είναι ο πιο εύκολος επαναστατικός τρόπος για την επόμενη γενιά να λέει: «Είμαστε νέοι, είμαστε διαφορετικοί, είμαστε μοναδικοί!» Μέσα από αυτά τα κινήματα δημιουργήθηκαν νέες τάσεις τόσο διαφορετικές από τα συνηθισμένα, πιο εμπορικά και καθώς πρέπει μαλλιά. Η μόδα γρήγορα τα ενσωμάτωσε σε παρουσιάσεις, ντεφιλέ και εξώφυλλα περιοδικών και τώρα αυτό που κάποτε ήταν μια επαναστατική δήλωση είναι τώρα μέρος της σημερινής μόδας και δημοφιλής τάση της εποχής μας.
Τα εναλλακτικά μαλλιά, Alternative Hair στη διεθνή ορολογία, είναι πλέον μία μεγάλη παγκόσμια τάση που χαρακτηρίζει τους ανθρώπους που θέλουν να κινηθούν πιο αντισυμβατικά με εναλακτικές επιλογές στην εμφάνιση τους. Σήμερα δεν χαρακτηρίζουν ούτε και διαχωρίζουν με τόσο ριζοσπαστικό τρόπο τους ανθρώπους σε ομάδες με διαφορετική ιδεολογία. Η πιο συντηρητικές κοινωνίες προσπαθούν ακόμα να κρατήσουν κάποιους κανόνες στην εμφάνιση των πολιτών όταν καταλαμβάνουν κάποιες «σημαντικές» θέσεις. Αυτό γίνεται κυρίως για λόγους ελέγχου του συνόλου και επίδειξη δύναμης και οργάνωσης του κάθε πολιτικού συστήματος. Είναι δύσκολο να αποδεχτούν έναν δάσκαλο, έναν δικηγόρο, έναν γιατρό ή έναν πολιτικό με ιδιαίτερα και πολύχρωμα μαλλιά. Αλλά δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα όταν πρέπει να αυξήσουν τον καταναλωτισμό και να κερδίσουν οι πολυεθνικές εταιρείες, να χρησιμοποιηθούν ανήθικες και σεξιστικές διαφημίσεις χωρίς όρια και ελέγχους.
Η κάθε εποχή έχει τους δικούς της επαναστάτες που τόλμησαν με διαφορετικά μαλλιά να κάνουν δηλώσεις ενάντια στο κοινωνικό σύστημα. Πάμε να δούμε κάποια διαχρονικά στυλ alternative μαλλιών που όταν είχαν εμφανιστεί είχαν διχάσει την κοινωνία.
BOB CUT
Το κούρεμα θρύλος της κομμωτικής τέχνης που έκανε διάσημους κομμωτές αλλά και ανέδειξε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όσων το επέλεξαν. Το Bob- cut εφευρέθηκε το 1909 από τον Παρισινό κομμωτή Antoine de Paris, του οποίου η έμπνευση ήταν η Ιωάννα της Λωραίνης, η Γαλλίδα που πολεμούσε τους Άγγλους το 1430, ήταν ντυμένη σαν άντρας και τα μαλλιά της ήταν κοντά. Θεωρήθηκε στην εποχή του ένα πολύ επαναστατικό στυλ που δήλωνε με έντονο τρόπο την θέληση της γυναίκας για ανεξαρτησία και ισότητα και δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές όταν πρωτοεμφανίστηκε.
Οι γυναίκες που έκοβαν τα μαλλιά τους με αυτό το στυλ, χρησιμοποιούσαν βαρύ μακιγιάζ, έπιναν και κάπνιζαν ελεύθερα. Αψηφούσαν τα κοινωνικά ήθη της εποχής και ήταν αμφιλεγόμενες προσωπικότητες. To 1920 στην Αγγλία η Βασίλισσα Μαρία ζήτησε από το προσωπικό που είχε το κούρεμα bob, να καλύπτουν με σκουφάκια τα μαλλιά τους όταν υπήρχαν εκδηλώσεις στο παλάτι. Εκείνη την εποχή μερικές γυναίκες χρησιμοποίησαν ακόμη και περούκες για να αποκρύψουν τα κοντά μαλλιά τους!
Πάρα πολλοί κομμωτές δεν συμφωνούσαν να κόψουν τα μακριά μαλλιά στις πελάτισσές τους γιατί θεωρούσαν ακραία αυτή την τάση αλλά και γιατί δεν ήξεραν πως να το κάνουν. Οι γυναίκες πήγαιναν κρυφά στα μπαρμπέρικα για να κουρευτούν και αφού είδαν οι κομμωτές ότι αυτή η τάση ήρθε για να μείνει άρχισαν και αυτοί να υιοθετούν την νέα μόδα.
Μια ιστορία του 1925 από την Washington Post με τίτλο «Οικονομικές Επιδράσεις του Bobbing» περιγράφει πώς τα μαλλιά με bob ήταν ένα θαύματα για τη βιομηχανία της κομμωτικής. Το 1920, υπήρχαν 5.000 καταστήματα κομμωτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στο τέλος του 1924, είχαν ιδρυθεί 21.000 καταστήματα – και σε αυτό το νούμερο δεν περιλαμβάνονται τα μπαρμπέρικα.
Πολλές διάσημες σταρ του Hollywood την δεκαετία του 1920 είχαν υιοθετήσει το αμφιλεγόμενο και πλέον διάσημο στυλ μαλλιών. Η Louise Βrooks, ηθοποιός και χορεύτρια ήταν από τις πιο επιδραστικές σταρ της εποχής της με το πιο χαρακτηριστικό Bob-cut. Όλα αυτά σήμερα μας φαίνονται τόσο αδιανόητα και αστεία. Ποιος κομμωτής μπορεί να φανταστεί την δουλεία του χωρίς το bob-cut; Τι θα ήταν η κομμωτική το 2020 εάν δεν είχε τολμήσει ο Antoine de Paris να επιβάλει την έμπνευση του;
Εάν δεν υπήρχαν οι γυναίκες που τόλμησαν ένα εναλλακτικό τρόπο κουρέματος στα μαλλιά; H Sacha Mascolo-Tarbuck, Global Creative Director της εταιρείας Toni & Guy, που δημιουργεί χιλιάδες bobs κάθε εβδομάδα, δήλωσε: «Είναι το πιο ευπροσάρμοστο στυλ και έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου ανακαλύπτοντας συνεχώς τον εαυτό του σε διάφορα μήκη και υφές, δημιουργώντας μια διαφορετική αίσθηση κάθε φορά» Ο Vidal Sassoon πειραματίστηκε και προσέγγισε το bob-cut με όλες τις πιθανές εναλλαγές της γεωμετρίας και της βαρύτητας και έχτισε μια παγκόσμια καριέρα και αναγνωσιμότητα.
QUIFF HAIRSTYLE- ΠΟΜΠΑΝΤΟΥΡ
Το ανατρεπτικό στυλ μαλλιών των Teddy Boys!! Η πρώτη δεκαετία μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο βρίσκει την νεολαία να επαναστατεί με μακριές φράντζες και Rock and από την εποχή του πολέμου.
Το 1950 είναι η αρχή του κινήματος των Teddy Boys. Ξεκίνησε από την Αγγλία και κατέκλυσε όλο τον κόσμο. Ήταν το κίνημα των νεαρών της μεσαίας τάξης που ντύνονταν με το δικό του ιδιαίτερο στυλ, με ακριβά ρούχα, που πολλές φορές τα αγόραζαν με δόσεις, και άκουγαν την δική τους μουσική. Ήταν οι αλήτες της εποχής και έφερναν σε δύσκολη θέση τους γονείς και δάσκαλους τους. Η rock and roll μουσική ήταν και αυτή στο στόχαστρο. Η ταινία θρύλος της εποχής, Blackboard Jungle, που περιγράφεται ο αγώνας ενός δασκάλου να επιβάλλει την τάξη στην αίθουσα διδασκαλίας, απέναντι σε μία ομάδα ατίθασων teddy boys εφήβων που κινούνται στο όριο της εγκληματικής συμπεριφοράς είχε χαρακτηριστεί ανατρεπτική και αμφιλεγόμενη και όπου προβαλλόταν γίνονταν επεισόδια. Στην Ελλάδα οι ταμπέλες «Είμαι γάιδαρος, είμαι Τέντυ Μπόης» και το ντροπιαστικό κούρεμα- ξύρισμα του κεφαλιού ήταν οι τιμωρίες που επέβαλε η αστυνομία στους παραστρατισμένους νέους της εποχής που έγιναν μέχρι και ταινία!
Διάσημοι σταρ με παραβατική συμπεριφορά συμπληρώνουν την εικόνα που είχε ο κόσμος για αυτό το στυλ εμφάνισης. Ο Έλβις Πρίσλεϊ και ο Τζειμς Ντιν είναι από τους πιο γνωστούς. Αυτό το εναλλακτικό στυλ μαλλιών σήμερα είναι από τα πιο διαδεδομένα και αποδεκτά hair styles της κομμωτικής. Το βλέπουμε σε πάρα πολλές παραλλαγές να υιοθετείται από όλα τα κοινωνικά στρώματα, από σύγχρονους και πετυχημένους νέους, από σταρ του σινεμά και της μουσικής, διαμορφωμένο με φαντασία και ιδιαίτερο στυλ.
Η εξέλιξη του barbering τα τελευταία χρόνια έχει εκμεταλλευτεί και έχει αναδείξει με νέες τεχνικές το στυλ Quiff ή Πομπαντούρ.
